رابطة جنسیت و تربیت و به‌طورخاص تربیت اخلاقی از مسائل مهمی است پس از گسترش مطالعات جنسیتی در تیررس توجه اندیشمندان این حوزه قرار گرفته است. اگرچه خواجه نصیرالدین طوسی تصریحی به تأثیر جنسیت بر تربیت اخلاقی نداشته است، با مداقه در ماهیت تربیت اخلاقی، پرسشی به ذهن خطور می‌کند که آیا جنسیت می‌تواند یک متغیر در تربیت اخلاقی در نظر گرفته شود یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش با روش توصیفی - تحلیلی پس از بیان ماهیت تربیت اخلاقی، پیوند تربیت اخلاقی و علم‌النفس در اندیشة خواجه بیان و نشان داده شده است که طبق مبانی خواجه نصیر، نفس انسان، هم در مقام حدوث و هم در مقام فعل به بدن مادی نیاز دارد. همچنین ارتباط و انسی که میان نفس و بدن از نظر او وجود دارد، مؤید این مطلب است که نفس انسان از لحاظ جنسیتی جهت‌مند است. پیوند تربیت اخلاقی و علم‌النفس از نظر خواجه، همچنین تحلیل مراحل تربیت اخلاقی و چگونگی حصول ملکات اخلاقی در نفس که رابطة دوسویة نفس و بدن را نشان می‌دهد، مؤید جنسیت‌پذیری تربیت اخلاقی در منظومة فلسفی اوست.
)