مقایسه الگوی مشاوره پیش از ازدواج در ازدواج های فامیلی و غیر فامیلی بر اساس کاوش نشانه های طلاق در اولین دوره های انتقالی زندگی (آشنایی، نامزدی و عقد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره،گروه روانشناسی و مشاوره، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران

2 (نویسنده مسئول)دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بندر عباس، ایران

3 استاد مدعو در دانشگاه ازاد اسلامی کرمان و دانشگاه فرهنگیان، پردیس خواجه نصیر کرمان

4 استادیار،گروه ریاضی، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران

چکیده

ازدواج موفق نقش بنیادینی در تشکیل خانوادة سالم ایفا می‌کند و میزان موفقیت و سلامت آن در ازدواج‌های فامیلی و غیرفامیلی متفاوت است. هدف پژوهش حاضر مقایسة الگوی مشاوره پیش از ازدواج در زوج‌های فامیلی و غیرفامیلی در دوره‌های آشنایی، نامزدی و عقد است. این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی و کاربردی و به لحاظ ماهیت داده‌ها از نوع کیفی است و با روش داده‌بنیاد انجام شده است. آزمودنی‌ها با نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شد و مصاحبة نیمه‌ساختاریافته با پانزده زوج فامیلی و پانزده زوج غیرفامیلی با کمتر از پنج سال زندگی مشترک صورت گرفت. مصاحبه‌ها از روش کیفی استراوس و کوربین تحلیل شدند و با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری، گزینشی، مقوله‌ها استخراج و به طراحی الگوی پارادایمی به‌‌صورت مقایسه‌ای اقدام شد. بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی مشاورة پیشگیری از ازدواج‌های آسیب‌پذیر در برابر طلاق، ماهیتی پیشگیرانه و استحکام‌بخش برای زندگی زوج‌های در شرف ازدواج دارد و راهنمایی مناسب برای مشاوران ازدواج است که به دانش‌ها و مهارت‌هایی دست یابند و با شناسایی تعارض‌های فرایند انتقالی که استحکام زندگی را تهدید می‌کند، به حفظ و بهبود رابطة زوجین در زمان تأهل یاری رسانند.

کلیدواژه‌ها


  1. افروز، غلامعلی؛ مبانی روان‌شناختی ازدواج در چارچوب فرهنگ و ارزش‌های اسلامی؛ تهران: دانشگاه تهران، 1389.
  2. امراللهی، ریحانه و رسول روشن چلسی و محمدرضا شعیری و امیر نیکآذین؛ «تعارض زناشویی، رضایت زناشویی و رضایت جنسی: مقایسة زنان با ازدواج‌های فامیلی و غیرفامیلی»؛ دوفصلنامة روان‌شناسی بالینی و شخصیت، دورة 20، ش8، 1392، ص11-22.
  3. حسینی دستجردی، مریم و حسین شیبانی؛ «مقایسة همدلی در ازدواج‌های فامیلی و غیرفامیلی»؛ اولین کنفرانس مطالعات کاربردی در فرایند آموزش، دانشگاه هرمزگان، 1400.
  4. درخش، علی و خالد اصلانی و امین کرایی؛ «توسعة قابل‌اعتماد الگوی ازدواج موفق در پژوهش کیفی»؛ فصلنامة پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س10، ش1، بهار 1389، ص73-97.
  5. دواتی، علی و فرهاد جعفری و ناهید خلدی و محمد صداقت؛ «بررسی فراوانی ازدواج فامیلی در شهر تهران و عوامل مرتبط با آن»؛ مجلة علمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان، دورة 10، ش4، تابستان 1388، ص287-294.
  6. ژیان، فرهاد و شکوه نوابی‌نژاد و صمد عظیمی گروسی؛ «بررسی رابطة رضایت جنسی و سازگاری زناشویی در معلمان متأهل دارای ازدواج فامیلی و غیرفامیلی»؛ فصلنامة خانواده و پژوهش، ش27، بهار 1395، ص27-39.
  7. ساداتیان، اصغر و مهیار آذر؛ معیارهای انتخاب همسر؛ تهران: ما و شما، 1389.
  8. طباطبایی، فرزاد؛ «ازدواج فامیلی»؛ در: https://honarehzendegi.com.
  9. گلزاری، محمود و محمدرضا کمان؛ «الگوی انتخاب ازدواج در مشاورة قبل از ازدواج گام‌به‌گام از قرار تا انتخاب»؛ مجموعه‌مقالات نهمین همایش ملی روشنگری، خانواده و تربیت جنسی، اردیبهشت 1394، ص71-90.
  10. محمودیان، حسین و سراج‌الدین محمودیانی و سهیل شهریاری؛ «ازدواج فامیلی، اختلاف بیننسلی و عوامل حمایت‌کنندة آن در کرمانشاه»؛ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورة 4، ش1، بهار 1394، ص145- 166.
  11. Antfolk, J. & D. Lieberman & A. Albrecht & P. Santtila; "The Self-Regulation Effect of Fertility Status on Inbreeding Aversion: When Fertile, Disgust Increases more in Response to Descriptions of One's own than of others' Inbreeding"; Evolutionary Psychology, 2014, v.12 (3), pp.14-24.
  12. Bittles, A. H.; "Consanguinity and its Relevance to Clinical Genetics"; Clinical Genetics, 2001, v.60 (2), pp.89-98.
  13. Bradbury, T. N. & F. D. Fincham & S. R. Beach; "Research on the Nature and Determinants of Marital Satisfaction: A Decade in Review"; Journal of Marriage and Family, 2000, v.62 (4), pp.964-980.
  14. Brown, S. L. & M. R. Wright; "Marriage, Cohabitation, and Divorce in Later Life"; Innovation in Aging, 2017, v.1 (2), pp.1-15.
  15. Buunk, A. P.; "All in the Family: Attitudes Towards Cousin Marriages Among Young Dutch People from Various Ethnic Groups"; Evolution, Mind and Behaviour, 2017, v.15 (1), pp.1-15.
  16. Esterberg, K. G.; "Qualitative Methods"; Social Research. Boston, MA. Mcgraw Hill, 2002.
  17. Hamamy, H., & A. H. Bittles; "Genetic Clinics in Arab Communities: Meeting Individual, Family and Community Needs"; Public Health Genomics, 2009, v.12 (1), pp.30-40.
  18. Islam, M. M. & F. M. Ababneh & M. H. R. Khan; "Consanguineous Marriage in Jordan: an Update. "; Journal of Biosocial Science, 2018, v.50 (4), p.573.
  19. Khalajabadi Farahani, F., & J. Cleland; "Perceived norms of premarital heterosexual relationships and sexuality among female college students in Tehran"; Culture, health & sexuality, 2015, v.17 (6), pp.700-717.
  20. Mazharul Islam, M.; "Consanguineous Marriage in Oman: Understanding the Community Awareness about Congenital Effects of and Attitude Towards Consanguineous Marriage"; Annals of Human Biology, 2017, v.44 (3), pp.273-286.
  21. Olmstead, S. B. & R. W. Blick, & L. I. Mills; "Helping couples work toward the forgiveness of marital infidelity: Therapists' perspectives"; The American Journal of Family Therapy, 2009, v.37 (1), pp.48-66.
  22. Raley, R. K. & , M. M. Sweeney; "Divorce, Repartnering, and Stepfamilies: A Decade in Review"; Journal of Marriage and Family, 2020, v.82 (1), pp 81-99.
  23. Rahmati, A. & H. Bahrami Nejad; "Signs of Divorce Before Marriage"; The Role of Premarital Events in Iran, 2019.
  24. Sandridge, A. L. & J. Takeddin & E. Al-Kaabi & Y. Frances; "Consanguinity in Qatar: Knowledge, Attitude and Practice in a Population Born between 1946 and 1991"; Journal of Biosocial Science, 2010, v.42 (1), p.59.
  25. Schramm, D. G. & E. H. Becher; "Common Practices for Divorce Education"; Family Relations, 2020, v.69 (3), pp.543-558.
  26. Strauss, A. & J. Corbin; "Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (2nd ed.) "; 1998 Thousand Oaks, CA: Sage.