بررسی عوامل فردی و زمینه ای مرتبط با رضایت جنسی زنان (مطالعه زنان متاهل در شهر تبریز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم اجتماعی- دانشکده حقوق و علوم اجتماعی- دانشگاه تبریز- تبریز- ایران

2 گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی میزان رضایتمندی جنسی زنان متأهل و عوامل فردی و زمینه‌ای مرتبط با آن بوده است. تحقیق موردنظر به شیوة پیمایش و با بهره‌گیری از تکنیک پرسشنامه انجام‌شده است. جامعة آماری تحقیق، کلیة زنان متأهل ساکن در شهر تبریز بوده‌اند که 400 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب‌ شده‌اند. برای بررسی رضایت جنسی از پرسشنامة استاندارد عملکرد جنسی زناشویی ( (MSF با هفت بعد مشارکت جنسی، ابراز جنسی، هیجان جنسی، تمایل جنسی، تحقق جنسی، نگرش جنسی و آگاهی جنسی و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده ‌شده است.
یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد میانگین شاخص رضایت جنسی زنان در حد متوسط به بالاست. میانگین ابعاد رضایت جنسی به‌ترتیب برابر بوده با مشارکت جنسی بین 14- 48(40/35)، ابراز جنسی در بین 13-48 (13/32)، هیجان جنسی بین 9-36 (45/22)، تمایل جنسی بین 12-36 (02/25)، تحقق جنسی در بین 15-60 (02/41) و نگرش جنسی بین 23-66 (46/52). نتایج آزمون تفاوت میانگین‌ها نشان داد تفاوت معناداری بین رضایت جنسی زنان بر اساس تحصیلات خود و تحصیلات همسران، اشتغال خود و اشتغال همسران، سن خود و سن همسران، تعداد فرزند، فاصلة سنی زوجین و میزان درآمد خانواده‌شان وجود دارد؛ ولی بر اساس طول مدت ازدواج و داشتن فرزند با رضایت جنسی زنان، تفاوت معناداری مشاهده نشد. ‌‌به عنوان یک نتیجه‌گیری کلی، فراتر از شاغل یا غیرشاغل بودن زنان، داشتن سرمایة اقتصادی به زنان امکان می‌دهد در میدان اجتماعی، عاملیت داشته باشند و برای ایجاد رضایت جنسی و بالا بردن آن در زندگی زناشویی خود می‌توانند اقداماتی انجام دهند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اسفندیاری مقدم، عاطفه و حکیمه آقایی و مریم آذرنوش و مونا شهیدی‌‌؛ «میزان رضایت جنسی در کیفیت زندگی در زنان شاغل و خانه‌دار گرگان»؛ همایش ملی نقش زنان در توسعة پایدار، 1395.
  2. اسکندری، مریم و شیما پرندین‌‌؛ «پیش‌بینی نگرش به خیانت زناشویی بر اساس مؤلفه‌های رضایت جنسی و صمیمیت در زوجین»؛ فصلنامة فرهنگی – تربیتی زنان و خانواده، س7، ش58، ‌‌1400، ص184-199.
  3. امیرسرداری، لیلی و مجتبی رحیمی و احمد اسمعیلی؛ «بررسی رابطة بین خودکارآمدی و اضطراب صفت و حالت در بین کارکنان نیروی انتظامی»؛ طب انتظامی، دورة 3، ش2، 1393، ‌‌ص95-100.
  4. افشاری، پوراندخت و مریم نیک بینا و شهناز نجار و محمدحسین حقیقی‌زاده؛ «بررسی ارتباط نوع شغل با عملکرد و رضایت جنسی زنان شهر اهواز»؛ ساری: همایش سراسرس راهکارهای ارتقای سلامت و چالش‌ها، 1395.
  5. آشوری، معصومه‌‌؛ «بررسی اثربخشی برنامه‌ریزی عصبی کلامی بر رضایت زناشویی، رضایت جنسی و مهارت‌های ارتباطی زوجین جوان؛ پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه الزهرا3، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، 1389.
  6. باقیان زارچی، اعظم‌‌؛ «بررسی عوامل پیش‌بینی‌کنندة رضایت جنسی زنان شهر یزد»؛ پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، 1393.
  7. بخشایش، علیرضا و مهناز مرتضوی‌‌؛ «رابطة رضایت جنسی، سلامت عمومی و رضایت زناشویی در بین زوجین»؛ روان‌شناسی کاربردی، س3، ش4، 1388، ‌‌ص73-85.
  8. بشارت، محمدعلی و بهار رفیع‌زاده؛ «پیش‌بینی سطوح رضایت جنسی و سازگاری زناشویی بر اساس متغیرهای شغلی، تعهد، صمیمیت و دانش و نگرش جنسی»؛ روان‌شناسی خانواده، دورة 3، ش1، 1395، ص31-46.
  9. بوالهری، جعفر و فاطمه رمضان‌زاده و نسرین عابدی‌نیا و محمدمهدی تقی‌زاده و هاجر پهلوانی و سیدمهدی صابری؛ «بررسی برخی از عوامل منجر به تقاضای طلاق در زوجین متقاضی طلاق در دادگاه‌های تهران»؛ اپیدمولوژی ایران، دورة 8، ش1، 1391، ‌‌ص83-93.
  10. جعفرپور قهنویه، معصومه و محسن معروفی و میترا ملایی‌نژاد؛ «رابطة خودپنداره و عملکرد جنسی زنان متأهل مراجعه‌کننده به مرکز بهداشت و درمان شهر مبارکه»؛ توسعة پژوهش در پرستاری و مامایی، دورة 12، ش3، 1394، ص40-47.
  11. حاجی‌حسنی، مهرداد؛ «نقش عوامل جمعیت‌شناختی و روان‌شناختی در رضایت جنسی زنان بعد از چهل‌سالگی»؛ مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، دورةه 19، ش1 (66) 1400، ص121-141.
  12. حجت‌پناه، مینا و زهره رنجبر کهن‌‌؛ «رابطة بین رضایت جنسی، رضایت زناشویی و رضایت از زندگی زوجین»؛، چشم‌‌انداز امین، دورة 1، ش1، ‌‌1392، ص56-63.
  13. حیدری، محمود و خدیجه زالی‌پور و اعظم مولایی‌‌؛ «بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس جهت‌گیری در رابطة جنسی»؛ خانواده‌پژوهی، س6، ش4‌‌ (24)، 1389، ‌‌ص511-525.
  14. حیدری، مرضیه و فاطمه فرخی‌‌؛ «عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی زنان و مردان متأهل در شهرستان آباده»؛ پروژة تحقیقاتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده، 1396.
  15. خانقاهی، سوفیا و نرگس بامدی و صفورا خوش‌دل دریاسری‌‌؛ «بررسی مقایسه‌ای اضطراب بیماری و رضایت جنسی زناشویی در زنان متأهل شاغل و خانه‌دار»؛ زن و جامعه، دورة 10، ش39، 1398، ‌‌ص99-114.
  16. درگاهی، شهریار و اسماعیل صدری دمیرچی و حسین قمری کیوی و علی رضایی شریف و علی‌محمد نظری‌‌؛ «تبیین نارضایتی جنسی در زوجین شاغل: یک مطالعة پدیدارشناسی»؛ مجلة سلامت و مراقبت، س22، ش4، ‌‌1399، ص360-372.
  17. درونه، طیبه و گیتی ازگلی و زهره شیخان و ملیحه نصیری‌؛ «بررسی ارتباط عوامل اقتصادی و جمعیت‌شناختی با رضایت جنسی و زناشویی در یک نمونه از زنان ایرانی در سال‌های 94-95»؛ مجلة دانشکدة پزشکی اصفهان، دورة 35، ش418، ‌‌1396، ص50-56.
  18. دوستی، پیمان و سحرالسادات ترابیان و حسین محققی و عفت شیرازی‌‌؛ «رضایت جنسی شهروندان تهران و رابطة آن با جنسیت، سطح تحصیلات، درآمد و مدت ازدواج»؛ همایش ملی روان‌شناسی اجتماعی ایران، 1395، ص47-53.
  19. دهقانی، فاطمه و مجید ضرغام حاجبی و حمید دهقانیان و ذبیح‌الله قارلی‌‌‌پور و مژگان زینلی‌‌‌پور‌‌؛ «رابطة بین سلامت اجتماعی و مشخصات جمعیت‌شناختی بر رضایت جنسی زنان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهر قم»؛ مجلة دانشگاه علوم پزشکی قم، دورة 14، ش6، 1399، ‌‌ص61-67.
  20. رحمانی، اعظم و عفت‌السادات مرقاتی خویی و نرجس صادقی و لیلا الله‌قلی‌‌؛ «ارتباط رضایت جنسی و رضایت از زندگی زناشویی»؛ نشریة پرستاری ایران، ج24، ش70، 1390، ص82-90.
  21. رحیمی، الهام و عبدالله شفیع‌آبادی و فلورا مونسی‌‌؛ «بررسی تأثیر آموزش شناختی رفتاری بر دانش، نگرش و اعتمادبه‌نفس جنسی زنان شیراز»؛ ارمغان دانش، دورة 14، ش3‌‌ (55)، 1388، ‌‌ص103-111.
  22. ستوده، سمیه و مینو متقی و مهساسادات موسوی؛ «بررسی میزان رضایت جنسی در زنان مراجعه‌کننده به مراکز سلامت جامعة شهر مشهد در سال 1396»؛ مجلة علمی - پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دورة 26، ش1، ‌‌1396، ص73-80.
  23. شاه‌سیاه، مرضیه و فاطمه بهرامی و سیامک محبی‌‌ و یاسر تبرایی‌‌؛ «همبستگی بین بهزیستی ذهنی با کیفیت زندگی زناشویی زوجین»؛ مجلة دانشگاه علوم پزشکی قم، دورة 5، ش4‌‌ (20)، 1390، ص61-67.
  24. شاه‌سیاه، مرضیه و فاطمه بهرامی و سیامک محبی‌‌؛ «بررسی رابطة رضایت جنسی و تعهد زناشویی زوجین شهرستان شهرضا»؛ اصول بهداشت روانی، س11، ش3‌‌ (43)، 1388، ‌‌ص233-238.
  25. شاهواری، زهرا و لیدا قلی‌زاده و سیما محمدحسین‌‌؛ «تعیین برخی عوامل مرتبط با رضایت جنسی زنان شهر گچساران»؛ مجلة دانشگاه علوم پزشکی گرگان، دورة 11، ش4‌‌ (32)، 1388، ‌‌ص51-56.
  26. شکوری، علی و مریم رفعت‌جاه و معصومه جعفری؛ «مؤلفه‌های توانمندی زنان و عوامل موؤثر بر آنها»؛ پژوهش زنان، دورة 5، ش1، 1386، ص1-26.
  27. فاتحی‌زاده مریم و سیداحمد احمدی‌‌؛ «بررسی رابطة بین الگوهای ارتباطی ازدواج و میزان رضایتمندی زناشویی زوجین شاغل در دانشگاه اصفهان»؛ خانواده‌پژوهی، س1، ش2، 1384، ص109-120.
  28. فراهانی، فاطمه و مریم حکمت‌‌‌پور و شیوا‌‌ مقدم؛ «تأثیر اشتغال زنان بر رضایتمندی جنسی ایشان در خانواده»؛ مجلة مدیریت فرهنگی، س9، ش30، ‌‌1395، ص111-122.
  29. فرج‌نیا، سعیده و سیمین حسینیان و شهریار شهیدی و منصوره‌سادات صادقی‌‌؛ «نقش پیش‌بینی‌کنندگی عملکرد جنسی و کیفیت ارتباط بر تعهد زناشویی زوجین»؛ پژوهش‌های مشاوره، دورة 12، ش48، 1392، ‌‌ص122-142.
  30. فرج‌نیا، سعیده‌‌؛ «نقش پیش‌بینی‌کنندگی عملکرد جنسی و کیفیت ارتباط بر تعهد زناشویی زوجین»؛ پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه الزهرا3، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، 1392.
  31. فروتن، سیدکاظم؛ «بررسی شیوع اختلالات جنسی در متقاضیان طلاق مراجعه‌کننده به مجتمع قضایی خانواده»؛ دوماهنامة علمی - پژوهشی دانشگاه شاهد، دورة 15، ش78، 1387، ص39-44.
  32. قیصری، سهیلا و نادر کریمیان‌‌؛ «بررسی مدل علّی رضایت جنسی بر اساس متغیرهای کیفیت زناشویی، رضایت از رابطه، اضطراب ارتباط جنسی، احقاق جنسی و دفعات آمیزش در دانشجویان زن متأهل بندرعباس»؛ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، س4، ش16، 1392، ‌‌ص85-105.
  33. قریشی، ابولفضل و محمدمسعود وکیلی و مریم امیرمحسنی؛ «رضایت جنسی زنان متأهل و برخی متغیرهای مرتبط با آن»؛ مجلة دانشکدة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ترهان، دورة 77، ش1، 1398، ص640-645.
  34. کارگر، سعیده و اعظم داوودی و محمد مظفری‌‌؛ «پیش‌بینی رضایت جنسی زنان بر اساس احساس شرم و گناه و دشواری در تنظیم هیجان»؛ زن و جامعه، دورة 10، ش39، 1399، ‌‌ص115-126.
  35. گری، جان‌‌؛ مریخ و ونوس در اتاق خواب؛ ترجمة روح‌الله بای و فاطمه بای؛ تهران: نشر دانژه، 1391.
  36. متقی، مریم؛ «بررسی دانش و نگرش جنسی زوجین و رابطة آن با میزان رضایت جنسی در بین شاغلین آموزش و پرورش منطقة 4 شهر تهران»؛ رسالة دکتری، دانشگاه الزهرا3، دانشکدة علوم اجتماعی و اقتصادی، 1388.
  37. مرادی اورگانی، عیسی‌‌؛ «رابطة بین طرح‌واره‌های جنسی، رضایت جنسی و سازگاری زناشویی در بین فرهنگیان متأهل شهر فلاورجان»؛ پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه اصفهان، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی، 1391.
  38. موحد، مجید و طاهره‌‌عزیزی؛ «مطالعة رابطة رضایتمندی جنسی زنان و تعارضات میان همسران»؛ زن در توسعه و سیاست، دورة 9، ش2، 1390، ‌‌ص181-206.
  39. مهدی‌زادگان، ایران و زینب شریفی رنانی‌‌؛ «مقایسة رضایت جنسی، تعهد زناشویی، صمیمیت زناشویی و تصویر بدن در زنان متأهل شاغل و خانه‌دار»؛ زن و مطالعات خانواده، دورة 8، ش29، ‌‌1394، ص135-150.
  40. Abdolmanafi, A. & P. Nobre & S. Winter &, P. M. Tilley & R. G. Jahromi; "Culture and Sexuality: Cognitive-Emotional Determinants of Sexual Dissatisfaction Among Iranian and New Zealand Women"; The Journal of Sexual Medicine, 2018, v.15‌‌ (5), pp.687-697.
  41. Afzali, M. & S. Khani & Z. Hamzehgardeshi & R.-A. Mohammadpour & F. Elyasi; "Investigation of the Social Determinants of Sexual Satisfaction in Iranian Women"; Sexual Medicine, 2020. v.8 (2), pp.290–296.
  42. Ahmed Hashmi, A. & M. Khurshid & I. Hassan; "Marital Adjustment, Stress and Depression Among Working and Non-Working Married Women"; Internet Journal of Medical, Update 2007, v.2‌‌ (1), pp.19-26.
  43. Bookwala, J.;‌‌ "The Role of Marital Quality in Physical Health During the Mature Years"; Journal of Aging and Health, 2005, v.17, pp.85-104.
  44. Boolell, M. & F. Quirk; ‌‌ "Development of Questioner on Sexual Quality of Life in Women"; Journal of Sex & Marital Therapy, 2015, v.31‌‌ (5), pp.385-397.
  45. Berek S. J.; "Berek and Novak’s Gynecology"; 42th. Philadelphia Lippincott Williams & Wilkins. 2007, p.247.
  46. Chao, J. K. & Y. C. Lin & M. C. Ma & C. J. Lai & Y. C. Ku & W. H. Kuo & I. C. Chao; "Relationship Among Sexual Desire, Sexual Satisfaction, and Quality of Life in Middle-Aged and Older Adults"; Journal of Sex & Marital Therapy, 2011, v.37‌‌ (5), pp.386-403.
  47. Daniel, S. & S. Bridges; ‌‌ "The Relationships Among Body Image, Aasculinity and Sexual Satisfaction in Men"; Psychology of Men and Masculinity, 2013, v.14‌‌ (4), pp.345-351.
  48. Del Mar Sánchez-Fuentes, M. & J. C. Sierra; "Sexual Satisfaction in a Heterosexual and Homosexual Spanish Sample: The Role of Socio-Demographic Characteristics, Health Indicators, and Relational Factors"; Sexual and Relationship Therapy, 2015, v.30‌‌ (2), pp.226-242.
  49. Delamater, J. & J. S. Hyde & M. C. Fong; "Sexual Satisfaction in the Seventh Decade of Life"; Journal of sex & Marital Therapy, 2008, v.34‌‌ (5), pp.439-454.
  50. Fan, C, S. & H. K. Lui; "Extramarital Affairs, Marital Satisfaction and Divorce: Evidence from Hong Kong"; Contemporary Economic Policy, 2004, v.22‌‌ (4), pp.442-445.
  51. Fowers, B. J. & D.H. Olson; "ENRICH Marital Inventory: A Discriminant Validity and Cross-Validation Assessment"; Journal of Marital and Family Therapy, 1989, v.15, pp.65-79.
  52. Freihart, B. K. & M. A. Sears & C. M. Meston; "Relational and Interpersonal Predictors of Sexual Satisfaction"; Current Sexual Health Reports, 2020, v.12‌‌ (3), pp.136-142.
  53. Holmberg, D. & K. L. Blair; "Sexual Desire, Communication, Satisfaction, and Preferences of Men and Women in Same-Sex Versus Mixed-Sex Relationships"; The Journal of Sex Research, 2009, v.46‌‌ (1), pp.57-66.
  54. Kim, O. H. O. & Jeon; "Gender differences in factors influencing sexual Satisfaction in Korean Older Adults"; Archives of Gerontology and Geriatrics, 2013, v.56‌‌ (2), pp.321-326.
  55. Laumann, E. O. & A. Paik & D. B. Glasser & J. H. Kang & T. Wang & B. Levinson & C.‌‌ Gingell; "A Cross-National Study of Subjective Sexual Well-Being Among Older Women and Men: Findings from the Global Study of Sexual Attitudes and Behaviors"; Archives of Sexual Behavior, 2006, v.35‌‌ (2), pp.143-159.
  56. Larson J. H. & S. M. Anderson & T. B. Holman & B. K. Niemann; "A Longitudinal Study of the Effects of Premarital Communication, Relationship Stability, and Self-Esteem on Sexual Satisfaction in the First Year of Marriage"; Journal of Sex & Marital Therapy, 1998 Jul 1, v.24 (3), pp.193-206.
  57. McNeil, S. H. & E, S.Bayers; "Dyadic Assessment of Sexual Self Disclosure and Sexual Satisfaction in Heterosexual Dating Couples"; Journal of Marriage and Family, 2006, v.37‌‌ (3), pp.573-581.
  58. Schich, V. R. & S. K. Calberese & B. N. Rima & A. N. Zucker; "Genital Appearance Dissatisfaction: Implications for Women's Genital Image Self-consciousness, Sexual Esteem, Sexual Satisfaction and Sexual Risk"; Psychology of Women Quarterly, 2016, v.4‌‌ (4), pp.444-456.
  59. Sierra J. & P. Vallejo-Medina & P. Santos-Iglesias & N. Moyano & M. R. Granados & M. del Mar Sánchez-Fuentes; "Funcionamiento Sexual en Personas Mayores: Influencia de la Edad y de Factores Psicosexuales"; Revista Internacional de Andrología, 2014 Apr 1, v.12 (2), pp.64-70.
  60. Schmidt, G.;‌‌ "Sexual permissiveness in Western Societies. Roots and Course of Development"; Nordisk Sexologi, 1989, v.7‌‌ (4), pp.225-234.
  61. Slosarz, W. J.;‌‌ "Relationship Between Lifestyle and Factors Affecting Sexual Life"; Journal of Sexual and Relationship Therapy, 2000, v.15‌‌ (4), pp.367-380.
  62. Yucel, D. & M. A. Gassanov; "Exploring Actor and Partner Correlations of Sexual Satisfaction among Married Couples"; Social Science Research, 2010, v.39‌‌ (50), pp.725-738.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار