معیارهای همسرگزینی و رضایت از زناشویی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

این مقاله حاصل مطالعه‌ای است با هدف بررسی رابطة معیارهای همسرگزینی، شامل عشق رمانتیک و همسان‌همسری با رضایت از زناشویی. در این مطالعه از نظریة زبان جهانی عشق هندریکس و نظریة مثلثی اشترنبرگ، نمونة ایده‌ئالی ناخودآگاه یونگ و همچنین از نظریة همسان‌همسری و مبادله بهره گرفته‌ایم. داده‌ها با روش پیمایش از میان زوجین شهر تهران گردآوری شده است. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که میزان گرایش عشق رمانتیک در زوجین ناراضی از زندگی زناشویی بیش از زوجین رضایتمند از زندگی زناشویی و میزان گرایش به همسان‌همسری در زوجین رضایتمند از زندگی زناشویی بیش زوجین ناراضی است. ارزش‌های زناشویی در گروه راضی، بیش از گروه ناراضی مشاهده شد. همچنین بر اساس نتایج آزمون همبستگی پیرسون، وجود رابطه میان عشق رمانتیک و رضایت از زناشویی در افراد رضایتمند از زندگی زناشویی تأیید شد؛ درحالی‌که چنین رابطه‌ای در گروه ناراضی از زندگی زناشویی دیده نشد. در گروه راضی، همسان‌همسری با رضایت از زناشویی رابطه دارد؛ ولی در گروه دوم، رابطه‌ای میان دو متغیر مشاهده نشد. 

کلیدواژه‌ها


1. اشراقی، نوشین و دیگران؛ دیروز، من، امروز، ما، دانستنی‌های مفید برای یک زندگی سالم و پایدار؛ مشهد: انتشارات سخن‌گستر، 1385.
2. افراسیاب‌پور، علی‌اکبر؛ زیبایی‌پرستی در عرفان اسلامی؛ تهران: انتشارات طهوری، 1380.
3. انتظاری، علی؛ «فضای همسرگزینی: مفهومی پیشنهادی برای درک بهتر تکوین زندگی مشترک»؛ خبرنامة انجمن مطالعات فرهنگی، شمارة 13 و 14، پاییز و زمستان 1390، صص 32 ـ 34.
4. باومن، زیگموند؛ عشق سیال (در باب ناپایداری پیوندهای انسانی)؛ ترجمة عرفان ثابتی، [بی‌جا]: نشر ققنوس، 1384.
5. تبریزی، منصوره؛ «رضایت از رابطة زناشویی از رهگذر کنش اخلاقی (با تأکید بر جامعة زنان)»؛ پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، 1388.
6. حسین‌زاده، هادی؛ «بررسی معیارهای همسرگزینی ازدواج در بین جوانان مجرد شهر شاندیز»؛ پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران، 1383.
7. حسینی، سید مهدی؛ مشاوره در آستانة ازدواج؛ تهران: انتشارات آوای نور، 1375.
8. داریاپور، زهرا؛ بررسی تأثیر وضعیت تأهل بر ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات، 1386.
9. دفتر پژوهش‌های فرهنگی وابسته به مراکز فرهنگی سینمایی؛ حیات اجتماعی زن در تاریخ ایران؛ تهران: مؤسسة انتشارات امیرکبیر، 1369.
10. زمانیان، علی؛ تغییرات بنیادین نهاد خانواده در چند دهة اخیر؛ تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، معاونت پژوهشی، دفتر گسترش علوم، 1387.
11. زنجانی طبسی، ابوالحسن؛ «بررسی تأثیر معیارهای همسرگزینی بر رضایت از زندگی خانوادگی»؛ پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، 1379.
12. ساروخانی، باقر؛ مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده؛ تهران: انتشارات سروش، 1370.
13. ــــــــــ؛ مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده؛ تهران، انتشارات سروش، 1381.
14. سازمان ملی جوانان؛ گزارش طرح پژوهشی جوانان و ازدواج، آرمان‌ها، امیدها و واقعیت‌ها؛ [بی‌جا]: معاونت مطالعات و برنامه‌ریزی، دفتر مطالعات و تحقیقات، 1381.
15. ــــــــــ؛ پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های جوانان ایران (روابط و ارزش‌های اجتماعی)؛ [بی‌جا]: معاونت مطالعات و برنامه‌ریزی، دفتر مطالعات و تحقیقات، 1384.
16. صادقی‌فر، اکرم؛ «بررسی وضعیت عشق در ازدواج و چگونگی تغییر آن در طول زندگی مشترک (با تمرکز بر تفاوت نگاه مردان و زنان)»؛ پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، 1387.
17. طالبی، ابوتراب و سیمین ویسی؛ «رابطة میان عشق رمانتیک و تحقق ارزش‌های زوجیت»؛ فصلنامة مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، دورة 14، شمارة 56، تابستان 1391، صص 247 ـ 283.
18. کرایب، یان؛ نظریة اجتماعی کلاسیک؛ ترجمة شهناز مسمی‌پرست؛ تهران: نشر آگه، 1382.
19. گاست، خوزه اورتگای؛ گفتارهایی دربارة عشق؛ ترجمة سید مهدی ثریا؛ [بی‌جا]: نشر جوانة رشد، 1380.
20. گولستون، مارک و فیلیپ گلدبرگ؛ شش راز عشق پایدار؛ ترجمة آروشا صلح‌جویی، ویرایش هاجر هوشمندی؛ [بی‌جا]: نشر افکار، 1383.
21. گیدنز، آنتونی؛ تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید؛ ترجمة ناصر موفقیان؛ [بی‌جا]: نشر نی، 1378.
22. ــــــــــ؛ جامعه‌شناسی؛ ترجمۀ حسن چاووشیان؛ چ7، تهران: نشر نی، 1391.
23. لیپست، سیمور مارتین و دیگران؛ ج‍ام‍ع‍ه‌ش‍ن‍اشی ق‍ش‍ره‍ا و ن‍اب‍راب‍ری‌ه‍ای‌ اج‍ت‍م‍اعی؛ ترجمة جواد افشارکهن؛ مشهد: انتشارات نیکا، 1381.
24. هندریکس، هارویل؛ بازگشت به عشق؛ ترجمة هادی ابراهیمی؛ [بی‌جا]: نشر نسل نواندیش، 1383.
25. Bell, Robert (1970). Studies in Marriage and Family, Thomas. Y. Crowell Inc.
26. Benokratis, N. (1993). Marriage and Families: Change, Choices and Constraints, Prentice ـ hall, NewJersey.
27. Kephart, W. M. (1967). Some Correlates of Romantic Love. Journal of Marriage and Family, 29 (3), pp. 470 ـ 474.
28. Olson, D. (1989). Families, Sage Pub., California
29. Restivo, Sal P. (1991). The Sociological Worldview, B. Blackwell.
30. Wilkinson, M. L. (1978). Romantic Love and Sexual Expression. The Family Coordinator, (27) 2, pp. 141ـ148.