%0 Journal Article %T تمایزات شیعی – سنی نگرش جنسیتی در ایران %J مطالعات جنسیت و خانواده %I پژوهشکده زن و خانواده ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ مدیر مسئول: محمدرضا زیبایی نژاد %Z 2538-1938 %A فروتن, یعقوب %D 2019 %\ 02/20/2019 %V 6 %N 2 %P 125-156 %! تمایزات شیعی – سنی نگرش جنسیتی در ایران %K هویت مذهبی %K نگرش جنسیتی %K گروه‌های شیعی و سنی‌مذهب %K ایران %R %X هدف اصلی این پژوهش، بررسی مناسبات بین هویت مذهبی و نگرش جنسیتی است و شواهد پژوهشی به منظور شناخت بهتر برخی از مهم‌ترین الگوها و تعیین‌کننده‌های مرتبط با نگرش جنسیتی گروه‌های شیعی و سنی‌مذهب را ارائه می‌کند. مباحث این مقاله مبتنی بر تجزیه و تحلیل‌های یک بررسی پیمایشی است که جمعیت نمونة آن درمجموع 4267 نفر از مردان و زنان پانزده‌ساله و بالاتر ساکن در نقاط شهری و روستایی شهرستان‌های اسفراین، اهواز، بابلسر، بجنورد، خرم‌آباد، سقز، کامیاران، گنبد کاووس، محمودآباد و همدان هستند. مطابق با نتایج اولیه و مقدماتی این تحقیق می‌توان گفت در اغلب گویه‌های جنسیتی تحقیق، ‌نحوة نگرش دو گروه شیعی و ‌‌سنی‌مذهب کمابیش شبیه و همانند یکدیگر است. درعین‌حال بیشترین سطح تفاوت بین دو گروه شیعی و ‌‌سنی‌مذهب را می‌توان در ‌نحوة نگرش آنان دربارة اشتغال زنان در کار خارج خانه مشاهده کرد: در حدود 72‌درصد جمعیت ‌‌شیعی‌مذهب و در حدود 65‌درصد جمعیت ‌‌سنی‌مذهب دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند. بااین‌همه نگرش جنسیتی بیش از آنکه تحت تأثیر و ناشی از مذهب و تعلق مذهبی باشد، بیشتر تحت تأثیر متغیر جنس است؛ بدین معنا که زنان شیعی و ‌‌سنی‌مذهب، به میزان یکسان و مشابه همدیگر بیش از مردان هم‌مذهبی خودشان، دارای نگرش مثبت به این مؤلفه‌ها و گویه‌های جنسیتی هستند؛ برای نمونه 80‌ درصد زنان ‌‌شیعی‌مذهب و 74‌ درصد زنان ‌‌سنی‌مذهب دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند؛ درحالی‌که این نسبت در مقایسه با مردان هم‌مذهبی آنان ‌‌به مراتب کمتر و پایین‌تر (به ترتیب، 64‌درصد و 56‌درصد) است. افزون بر این، این الگوهای کلی نگرش جنسیتی گروه‌های مذهبی تحت تأثیر دو دسته عوامل تعیین‌کننده شامل متغیرها و تعیین‌کنندة جمعیت‌‌‌شناختی پایه (محل سکونت، وضعیت تأهل، سن و سطح تحصیلات) و متغیرهای مرتبط با مؤلفه‌های دین و دین‌داری است. جان کلام اینکه نتایج تحقیق حاضر را می‌توان این‌گونه جمع‌بندی و تبیین کرد که تعلقات دینی و مذهبی به مثابه یک عنصر ثانوی در تبیین نگرش جنسیتی عمل می‌کنند و سطح توسعة اقتصادی و اجتماعی و واقعیت‌های زندگی روزمره نقش ‌‌به مراتب مهم‌تری ایفا می‌کنند که به‌ویژه باید به نقش تعیین‌کنندة متغیرهایی همچون روستانشینی در برابر شهرنشینی، سنت‌گرایی و بی‌سوادی در برابر مدرنیسم و نوگرایی و گسترش تحصیلات عالی اشاره کرد. %U https://www.jgfs.ir/article_94112_c5a05d879e2e7e5d13a7d646d357a2be.pdf